Filmy granica, śląsk

Film, poprzez pryzmat losów siedmiu braci Basistów walczących o wolność, opowiada o zakończonym klęską powstaniu śląskim z 1920 roku. Kutz pokazuje plebejski charakter powstańczego zrywu oraz takież cechy górnośląskiej kultury (bracia idą do powstania, jakby szli na szychtę w kopalni). Tragizm miesza się w filmie z elementami komediowymi i szczególnym, regionalnym humorem.

Wysoki oficer SS, Helmut Naujocks, pod nadzorem szefa Gestapo przygotowuje pozyskaną z więźniów grupę dywersantów, która po przeszkoleniu ma w polskich mundurach powstańców przeprowadzić atak na radiostację w Gliwicach. Akcja znana z historii jako "prowokacja gliwicka" daje Hitlerowi bezpośredni powód do zaatakowania Polski i rozpoczęcia tym samym Drugiej Wojny Światowej. Film jest wierną rekonstrukcją zarówno przygotowań, jak i samego ataku.

Janek Klimza po klęsce kampanii wrześniowej powraca w mundurze na swój rodzinny Śląsk. Obserwuje podział społeczności, której znaczna część manifestuje swe poparcie dla III Rzeszy. Przyjacielowi Darkowi i jego atrakcyjnej siostrze Majce zdradza chęć założenia konspiracyjnej organizacji antyniemieckiej. Wkrótce zostają zaprzysiężeni jej pierwsi członkowie.